admin 4 giờ trước

Trắc Nghiệm Câu Cá Mùa Thu (Thu Điếu): Giải Đáp Chi Tiết Nhất 2024

Mục lục

Bạn đang tìm kiếm tài liệu ôn tập chi tiết về bài thơ “Câu Cá Mùa Thu” (Thu Điếu) của Nguyễn Khuyến? CAUHOI2025.EDU.VN cung cấp bộ trắc nghiệm đầy đủ, có đáp án, giúp bạn nắm vững kiến thức và tự tin chinh phục mọi kỳ thi. Bài viết này không chỉ giúp bạn hiểu sâu sắc tác phẩm mà còn khám phá vẻ đẹp của mùa thu và tâm hồn thi sĩ Nguyễn Khuyến.

Mục Lục

Giới Thiệu Chung Về Bài Thơ “Câu Cá Mùa Thu” (Thu Điếu)
Trắc Nghiệm Kiến Thức Về Tác Giả Nguyễn Khuyến
Trắc Nghiệm Chi Tiết Về Tác Phẩm “Thu Điếu”
Phân Tích Nội Dung Và Nghệ Thuật Bài Thơ “Thu Điếu”
Ý Nghĩa Sâu Xa Của Bài Thơ “Câu Cá Mùa Thu”
Câu Hỏi Thường Gặp Về Bài Thơ “Thu Điếu” (FAQ)
Lời Kết Và Kêu Gọi Hành Động

1. Giới Thiệu Chung Về Bài Thơ “Câu Cá Mùa Thu” (Thu Điếu)

“Câu Cá Mùa Thu,” hay còn gọi là “Thu Điếu,” là một trong những tác phẩm tiêu biểu nhất của Nguyễn Khuyến, nằm trong chùm thơ thu nổi tiếng của ông. Bài thơ không chỉ vẽ nên bức tranh thu đặc sắc của vùng đồng bằng Bắc Bộ mà còn thể hiện tâm trạng của nhà thơ trước thời cuộc. “Thu Điếu” được viết bằng chữ Nôm, thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật, mang đậm chất trữ tình và triết lý sâu sắc. Tác phẩm này không chỉ là một bài thơ tả cảnh mà còn là tiếng lòng của một nhà nho yêu nước, thương dân.

2. Trắc Nghiệm Kiến Thức Về Tác Giả Nguyễn Khuyến

Để hiểu sâu sắc bài thơ “Câu Cá Mùa Thu,” chúng ta cần nắm vững kiến thức về tác giả Nguyễn Khuyến.

Câu 1: Nguyễn Khuyến được mệnh danh là “Tam Nguyên Yên Đổ” vì:

a) Đỗ đầu cả ba kỳ thi Hương, Hội, Đình.
b) Sáng tác ba bài thơ thu nổi tiếng.
c) Ba lần làm quan lớn trong triều đình.
d) Có ba người con đều thành đạt.

Đáp án: a) Đỗ đầu cả ba kỳ thi Hương, Hội, Đình.

Giải thích: Theo Từ điển Bách khoa Việt Nam, Nguyễn Khuyến (1835-1909) là nhà thơ lớn của văn học Việt Nam. Ông nổi tiếng với tài năng và học vấn uyên bác, đặc biệt là việc đỗ đầu cả ba kỳ thi quan trọng.

Câu 2: Tên hiệu của Nguyễn Khuyến là gì?

a) Hải Thượng Lãn Ông
b) Quế Sơn
c) Ức Trai
d) Thanh Hiên

Đáp án: b) Quế Sơn

Giải thích: Nguyễn Khuyến (1835 – 1909) có tên hiệu là Quế Sơn, thường được dùng để gọi ông một cách thân mật và kính trọng.

Câu 3: Quê hương của Nguyễn Khuyến ở đâu?

a) Làng Phù Thị, huyện Gia Lâm, Hà Nội.
b) Làng Yên Đổ, huyện Bình Lục, Hà Nam.
c) Làng Vị Xuyên, huyện Mỹ Lộc, Nam Định.
d) Làng Uy Viễn, huyện Nghi Xuân, Hà Tĩnh.

Đáp án: b) Làng Yên Đổ, huyện Bình Lục, Hà Nam.

Giải thích: Nguyễn Khuyến sinh ra và lớn lên chủ yếu ở làng Yên Đổ, huyện Bình Lục, tỉnh Hà Nam. Đây là vùng quê gắn bó sâu sắc với cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của ông.

Câu 4: Nguyễn Khuyến xuất thân trong gia đình như thế nào?

a) Gia đình quan lại.
b) Gia đình nhà nho nghèo.
c) Gia đình sĩ phu yêu nước.
d) Gia đình quan chức công giáo.

Đáp án: b) Gia đình nhà nho nghèo.

Giải thích: Nguyễn Khuyến sinh ra trong một gia đình nhà nho nghèo, điều này ảnh hưởng lớn đến nhân cách và sự nghiệp văn chương của ông, thể hiện qua những tác phẩm gần gũi với đời sống dân dã.

Câu 5: Đâu không phải là đóng góp nổi bật của Nguyễn Khuyến cho nền văn học dân tộc?

a) Thơ chữ Hán, câu đối.
b) Văn xuôi chữ Nôm.
c) Thơ trào phúng.
d) Thơ Nôm, thơ viết về làng quê.

Đáp án: b) Văn xuôi chữ Nôm.

Giải thích: Nguyễn Khuyến nổi tiếng với thơ Nôm, thơ viết về làng quê và thơ trào phúng. Ông ít sáng tác văn xuôi chữ Nôm.

Câu 6: Điều nào sau đây không đúng về tiểu sử của Nguyễn Khuyến?

a) Chỉ làm quan hơn 10 năm.
b) Xuất thân trong gia đình quan lại suy tàn.
c) Dành phần lớn cuộc đời cho việc dạy học và sống thanh bạch ở quê nhà.
d) Sống chủ yếu ở quê ngoại tại Nam Định.

Đáp án: b) Xuất thân trong gia đình quan lại suy tàn. và d) Sống chủ yếu ở quê ngoại tại Nam Định.

Giải thích: Nguyễn Khuyến xuất thân trong gia đình nhà nho nghèo và sống chủ yếu ở quê nội tại Hà Nam.

Câu 7: Nguyễn Khuyến đỗ Hội nguyên, Đình nguyên, Đệ nhị giáp tiến sĩ (Hoàng giáp) vào khoa thi nào?

a) Khoa Tân Mùi (1871).
b) Khoa Mậu Tý (1888).
c) Khoa Nhâm Thìn (1892).
d) Khoa Đinh Dậu (1897).

Đáp án: a) Khoa Tân Mùi (1871).

Giải thích: Năm 1871, Nguyễn Khuyến đỗ đầu cả thi Hội và thi Đình, trở thành Tam Nguyên Yên Đổ.

Câu 8: Nguyễn Khuyến là người như thế nào?

a) Tài năng.
b) Nhân cách thanh cao, có tấm lòng yêu nước thương dân.
c) Sớm lui khỏi quan trường để giữ gìn khí tiết.
d) Từng bày tỏ thái độ kiên quyết không hợp tác với thực dân Pháp.
e) Tất cả các đáp án trên.

Đáp án: e) Tất cả các đáp án trên.

Giải thích: Nguyễn Khuyến hội tụ đầy đủ những phẩm chất cao đẹp của một nhà nho yêu nước, thương dân, có tài năng và khí tiết.

Câu 9: Nhận định nào không chính xác về thơ văn của Nguyễn Khuyến?

a) Thơ ông châm biếm, đả kích thực dân xâm lược, tầng lớp thống trị.
b) Ông sáng tác bằng chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc ngữ.
c) Thơ Nguyễn Khuyến nói lên tình yêu quê hương đất nước, gia đình, bạn bè.
d) Thơ Nguyễn Khuyến phản ánh cuộc sống của những con người khổ cực, thuần hậu, chất phác.

Đáp án: b) Ông sáng tác bằng chữ Hán, chữ Nôm và chữ Quốc ngữ.

Giải thích: Sáng tác của Nguyễn Khuyến chủ yếu bằng chữ Hán và chữ Nôm.

Câu 10: Theo Xuân Diệu, Nguyễn Khuyến nổi bật nhất trong văn học Việt Nam ở thể loại nào?

a) Thơ Đường luật.
b) Thơ trào phúng.
c) Thơ Nôm.
d) Văn tế.

Đáp án: c) Thơ Nôm.

Giải thích: Xuân Diệu đánh giá cao thơ Nôm của Nguyễn Khuyến, đặc biệt là chùm thơ thu nổi tiếng.

3. Trắc Nghiệm Chi Tiết Về Tác Phẩm “Thu Điếu”

Nắm vững kiến thức về tác phẩm “Thu Điếu” giúp bạn hiểu rõ hơn về nội dung và giá trị nghệ thuật của bài thơ.

Câu 1: “Câu Cá Mùa Thu” nằm trong chùm ba bài thơ thu của Nguyễn Khuyến. Đúng hay sai?

a) Đúng
b) Sai

Đáp án: a) Đúng

Giải thích: Chùm thơ thu của Nguyễn Khuyến gồm “Thu Điếu,” “Thu Ẩm,” và “Thu Vịnh.”

Câu 2: Bài thơ “Thu Điếu” được Nguyễn Khuyến sáng tác trong thời gian nào?

a) Khi tác giả đang làm quan.
b) Khi tác giả về ở ẩn tại quê nhà.
c) Khi tác giả đi câu cá.
d) Khi tác giả đi thắng cảnh.

Đáp án: b) Khi tác giả về ở ẩn tại quê nhà.

Giải thích: “Thu Điếu” được viết khi Nguyễn Khuyến đã từ quan về quê sống cuộc đời ẩn dật.

Câu 3: Bài thơ “Thu Điếu” được viết bằng chữ gì?

a) Chữ Hán
b) Chữ Nôm
c) Chữ Quốc ngữ
d) Chữ viết khác

Đáp án: b) Chữ Nôm

Giải thích: “Thu Điếu” là một trong những bài thơ Nôm hay nhất viết về mùa thu của Nguyễn Khuyến.

Câu 4: “Thu Điếu” được viết theo thể thơ nào?

a) Thất ngôn tứ tuyệt
b) Thất ngôn bát cú
c) Thất ngôn trường thiên
d) Thất ngôn

Đáp án: b) Thất ngôn bát cú

Giải thích: Bài thơ “Thu Điếu” tuân theo thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật.

Câu 5: Cảnh mùa thu được Nguyễn Khuyến miêu tả trong bài “Thu Điếu” là vùng nào?

a) Đồng bằng Trung Bộ
b) Đồng bằng Bắc Bộ
c) Đồng bằng Nam Bộ
d) Đồng bằng sông Cửu Long

Đáp án: b) Đồng bằng Bắc Bộ

Giải thích: “Thu Điếu” vẽ nên cảnh sắc mùa thu đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ.

Câu 6: Đâu không phải là giá trị nội dung của bài “Thu Điếu”?

a) Bộc lộ tình yêu thiên nhiên, yêu đất nước của Nguyễn Khuyến.
b) Viết về cảnh sắc mùa thu ở Đồng bằng Bắc Bộ.
c) Bộc lộ tâm trạng thế thời và tài thơ Nôm của tác giả.
d) Châm biếm, đả kích bọn thực dân xâm lược.

Đáp án: d) Châm biếm, đả kích bọn thực dân xâm lược.

Giải thích: “Thu Điếu” chủ yếu thể hiện tình yêu thiên nhiên, đất nước và tâm trạng của tác giả chứ không mang tính châm biếm, đả kích.

Câu 7: Đâu không phải là nghệ thuật độc đáo được sử dụng trong bài thơ “Thu Điếu”?

a) Gieo vần “eo.”
b) Nghệ thuật hoán dụ.
c) Nghệ thuật lấy động tả tĩnh.
d) Nghệ thuật đối.
e) Nghệ thuật nói quá.

Đáp án: b) Nghệ thuật hoán dụ và e) Nghệ thuật nói quá.

Giải thích: Bài thơ sử dụng thành công các biện pháp nghệ thuật như gieo vần “eo,” lấy động tả tĩnh, và nghệ thuật đối.

Câu 8: Trong bài “Thu Điếu,” âm thanh xuất hiện ở câu thơ nào?

a) Ao thu lạnh lẽo nước trong veo.
b) Sóng biếc theo làn hơi gợn tí.
c) Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt.
d) Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

Đáp án: d) Cá đâu đớp động dưới chân bèo.

Giải thích: Tiếng “đớp động” của cá là âm thanh duy nhất xuất hiện trong bài thơ, làm tăng thêm sự tĩnh lặng của không gian.

Câu 9: Biện pháp nghệ thuật đặc sắc trong hai câu cuối bài thơ “Thu Điếu” là gì?

a) Tả cảnh ngụ tình
b) Lấy động tả tĩnh
c) Tăng tiến
d) Hình ảnh ước lệ, tượng trưng

Đáp án: b) Lấy động tả tĩnh

Giải thích: Tiếng động khẽ khàng của cá đớp mồi làm nổi bật sự tĩnh lặng bao trùm không gian.

Câu 10: Nhận định nào đúng về bài thơ “Thu Điếu”?

a) Cảnh sắc mùa thu đẹp nhưng tĩnh lặng, vắng bóng người, vắng cả âm thanh.
b) Thể hiện một tâm hồn gắn bó với thiên nhiên, đất nước, một tấm lòng yêu nước thầm kín và sâu sắc.
c) Bài thơ chỉ đơn thuần tả cảnh mùa thu.
d) Cả a và b đều đúng.

Đáp án: d) Cả a và b đều đúng.

Giải thích: Bài thơ vừa tả cảnh sắc mùa thu tĩnh lặng, vừa thể hiện tâm trạng và tình cảm sâu kín của tác giả.

Hình ảnh minh họa: Ao thu tĩnh lặng, nước trong veo, gợi cảm giác thanh bình và tĩnh mịch trong bài thơ “Thu Điếu”

4. Phân Tích Nội Dung Và Nghệ Thuật Bài Thơ “Thu Điếu”

4.1. Nội Dung

Bức tranh thu đặc sắc: “Thu Điếu” vẽ nên một bức tranh thu điển hình của vùng đồng bằng Bắc Bộ với ao thu trong veo, sóng biếc gợn nhẹ, lá vàng khẽ đưa, tầng mây lơ lửng và ngõ trúc quanh co.
Tâm trạng của nhà thơ: Bài thơ thể hiện sự cô đơn, tĩnh lặng và nỗi niềm uẩn khúc của Nguyễn Khuyến trước thời cuộc.
Tình yêu thiên nhiên, đất nước: Qua bức tranh thu, ta thấy được tình yêu sâu sắc của nhà thơ đối với quê hương, đất nước.

4.2. Nghệ Thuật

Thể thơ thất ngôn bát cú: Sử dụng thể thơ truyền thống, uyển chuyển, giàu tính biểu cảm.
Gieo vần “eo”: Tạo âm hưởng đặc biệt, gợi cảm giác thu nhỏ, khép kín, phù hợp với tâm trạng của nhà thơ.
Sử dụng từ ngữ tinh tế: Các từ ngữ như “lạnh lẽo,” “trong veo,” “tí,” “khẽ” gợi hình ảnh sống động và cảm xúc tinh tế.
Nghệ thuật lấy động tả tĩnh: Tiếng cá đớp mồi làm nổi bật sự tĩnh lặng của không gian.

5. Ý Nghĩa Sâu Xa Của Bài Thơ “Câu Cá Mùa Thu”

Bài thơ “Câu Cá Mùa Thu” không chỉ là một tác phẩm tả cảnh mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu xa:

Sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên: Thể hiện sự gắn bó mật thiết giữa con người và cảnh vật xung quanh.
Tâm trạng của người trí thức trước thời cuộc: Phản ánh nỗi niềm trăn trở của nhà thơ về vận mệnh đất nước.
Vẻ đẹp của sự giản dị: Ca ngợi vẻ đẹp bình dị, gần gũi của làng quê Việt Nam.

6. Câu Hỏi Thường Gặp Về Bài Thơ “Thu Điếu” (FAQ)

Câu 1: Tại sao bài thơ có tên là “Câu Cá Mùa Thu” nhưng lại ít nói về việc câu cá?

Trả lời: Bài thơ mượn việc câu cá để thể hiện tình yêu thiên nhiên, đất nước và tâm trạng của nhà thơ. Việc câu cá chỉ là cái cớ để nhà thơ hòa mình vào cảnh thu và suy tư về cuộc đời.

Câu 2: Vần “eo” trong bài thơ có tác dụng gì?

Trả lời: Vần “eo” tạo âm hưởng khép kín, thu nhỏ không gian, gợi cảm giác tĩnh lặng, phù hợp với tâm trạng cô đơn, uẩn khúc của nhà thơ.

Câu 3: Hình ảnh “chiếc thuyền câu bé tẻo teo” có ý nghĩa gì?

Trả lời: Hình ảnh “chiếc thuyền câu bé tẻo teo” gợi sự nhỏ bé, cô đơn của con người trước thiên nhiên bao la, đồng thời thể hiện sự thanh đạm, giản dị của cuộc sống ẩn dật.

Câu 4: Tại sao nói “Thu Điếu” là một bức tranh tĩnh lặng?

Trả lời: Vì bài thơ tập trung miêu tả những hình ảnh tĩnh lặng của mùa thu như ao thu, sóng biếc, lá vàng, tầng mây, ngõ trúc. Âm thanh duy nhất là tiếng cá đớp mồi cũng rất khẽ khàng, không phá vỡ sự tĩnh lặng chung.

Câu 5: Tình yêu nước của Nguyễn Khuyến được thể hiện như thế nào trong bài thơ?

Trả lời: Tình yêu nước của Nguyễn Khuyến được thể hiện một cách kín đáo, sâu sắc qua tâm trạng trăn trở, uẩn khúc của nhà thơ trước thời cuộc.

7. Lời Kết Và Kêu Gọi Hành Động

Bài thơ “Câu Cá Mùa Thu” của Nguyễn Khuyến là một tác phẩm đặc sắc, không chỉ vẽ nên bức tranh thu tuyệt đẹp mà còn thể hiện tâm hồn của một nhà thơ yêu nước, thương dân. Hy vọng bài viết này của CAUHOI2025.EDU.VN đã giúp bạn hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm.

Nếu bạn còn bất kỳ thắc mắc nào hoặc muốn tìm hiểu thêm về các tác phẩm văn học khác, đừng ngần ngại truy cập CAUHOI2025.EDU.VN để khám phá thêm nhiều kiến thức bổ ích. Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi câu hỏi và cung cấp những tài liệu học tập chất lượng nhất cho bạn.

Bạn cũng có thể liên hệ với chúng tôi qua: