admin 1 ngày trướcVì Sao Một Số Loài Chim Được Đặt Tên Theo Tên Người?
[CAUHOI2025.EDU.VN] giải đáp thắc mắc về việc tại sao một số loài chim lại được vinh dự mang tên người. Bài viết này khám phá lịch sử, ý nghĩa và những nhân vật nổi tiếng đứng sau tên gọi của các loài chim, đồng thời đề xuất một giải pháp để tôn vinh nhiều nhà điểu học hơn nữa. Khám phá thế giới điểu học, tên loài chim, nhà tự nhiên học, và lịch sử tên gọi loài vật.
1. Vinh Dự Khi Một Loài Vật Mang Tên Bạn
Theo nhiều người, không có vinh dự nào lớn hơn việc một loài vật được đặt tên theo tên của bạn. Cuộc đời mỗi người chỉ là một khoảnh khắc nhỏ bé trên dòng thời gian tiến hóa. Việc gắn tên mình với tên của một loài sinh vật có nghĩa là bạn sẽ được nhớ đến mãi mãi. Đó là một dạng bất tử.
Tuy nhiên, vinh dự này ngày càng trở nên hiếm hoi. Mặc dù các nhà khoa học liên tục khám phá ra những loài mới, nhưng rất ít trong số đó đủ phổ biến để có một tên gọi thông thường (khác với tên nhị thức, hay tên Latinh), chứ đừng nói đến một tên gọi thông thường để tưởng nhớ một người khác (gọi là “eponym”). Phần lớn các loài chim ở Việt Nam đã có tên gọi thông thường từ rất lâu trước đây. Vì vậy, bất kỳ ai trong chúng ta sống ngày nay sẽ khó có được một loài được đặt tên theo tên mình, trừ khi chúng ta bắt đầu thực hiện một số thay đổi.
Nhưng sự bất tử chỉ có tác dụng nếu mọi người thực sự nhớ bạn là ai. Những người yêu chim thường nói về những loài chim được đặt tên theo tên người, nhưng chúng ta có thực sự biết điều gì về những người đứng sau chúng? Hầu hết chúng ta đều không biết, vì vậy hãy cùng CAUHOI2025.EDU.VN tìm hiểu nhé.
2. Những Người Đứng Sau Tên Gọi Của Các Loài Chim
2.1. William Cooper (1798–1864): Diều Cooper
Diều Cooper có lẽ là loài chim mang tên người được nhìn thấy thường xuyên nhất. William Cooper là một thành viên của nhóm các nhà tự nhiên học làm việc vào đầu thế kỷ 19, thời điểm nhiều loài ở Mỹ lần đầu tiên được mô tả chính thức và đặt tên thông thường. Như bạn sẽ thấy, việc các nhà tự nhiên học đặt tên loài mới cho nhau là điều phổ biến.
Cooper là một trong những người sáng lập Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Hoa Kỳ ở Thành phố New York. Ông nổi tiếng không phải vì các nghiên cứu về chim mà vì là một nhà conch học (nghiên cứu về vỏ động vật thân mềm). Tuy nhiên, ông cũng có đóng góp cho ngành điểu học khi là người đầu tiên mô tả loài Kim oanh chiều. Cooper được vinh danh bằng cách đặt tên cho loài diều bởi một người đương thời của ông, một người có gia phả nổi tiếng và một số loài chim cũng được đặt tên theo tên ông:
Alt: Chân dung William Cooper, nhà tự nhiên học và nhà conch học người Mỹ.
2.2. Hoàng tử Charles Lucien Bonaparte (1803–1857): Mòng biển Bonaparte
Hoàng tử Charles Lucien Bonaparte, tên khai sinh Jules Laurent Lucien, là cháu trai của Hoàng đế Napoleon Bonaparte. Jules trẻ tuổi theo gương chú mình, nhưng thay vì chinh phục lãnh thổ, ông chinh phục thế giới điểu học. Ông giỏi đến mức bắt đầu khám phá ra các loài ở Mỹ trước cả khi đến đây: Ông đã thu thập mẫu vật đầu tiên của loài chim sau này được gọi là Chim báo bão Wilson trên chuyến đi đầu tiên từ Antwerp đến New York.
Bonaparte dành nhiều thời gian ở Hoa Kỳ nhưng có nhiều mối quan tâm rộng lớn hơn. Cuối cùng, ông trở về Paris và bắt đầu làm việc cho một danh mục gồm mọi loài chim được biết đến trên thế giới vào thời điểm đó, Conspectus Generum Avium. Mặc dù ông qua đời trước khi nó hoàn thành, nhưng công trình này là một cột mốc quan trọng trong ngành điểu học. Nhưng hãy quay lại một chút với Chim báo bão Wilson, một loài mang tên một nhà điểu học thậm chí còn nổi tiếng hơn Bonaparte:
Alt: Bức chân dung của Hoàng tử Charles Lucien Bonaparte, nhà điểu học người Pháp-Mỹ.
2.3. Alexander Wilson (1766–1813): Chích Wilson, Chim báo bão Wilson, Dẽ Wilson, Phalarope Wilson, Choắt Wilson
Người được mệnh danh là Cha đẻ của ngành Điểu học Hoa Kỳ thực ra sinh ra ở Scotland và từng là một nhà thơ. Ông đến Hoa Kỳ vào năm 1794 sau khi bị bắt vì viết một bài thơ châm biếm về một chủ nhà máy địa phương. Ông mở cửa hàng ở Pennsylvania, làm hiệu trưởng trường học trong khi bắt tay vào viết và minh họa tất cả các loài chim được biết đến ở quốc gia mới cho cuốn Điểu học Hoa Kỳ đồ sộ.
Con người và công trình của ông có ảnh hưởng rất lớn, dẫn đến một số loài được đặt tên để vinh danh ông. Ông thậm chí còn tự mình khám phá ra một trong số này, nhưng trái với tin đồn, ông không đặt tên nó cho chính mình. Khi ông mô tả loài chim mà chúng ta hiện gọi là Chích Wilson vào năm 1811, ông không gọi nó là “Wilson” và thậm chí không gọi nó là chích: Nó được liệt kê trong Điểu học Hoa Kỳ của ông là “Flycatcher đen xanh”. Sự hiểu biết về các họ chim vẫn còn khá lung lay vào thời điểm đó.
Alt: Tự họa của Alexander Wilson, nhà điểu học người Mỹ gốc Scotland, được mệnh danh là Cha đẻ của ngành Điểu học Hoa Kỳ.
2.4. Các Nhà Thám Hiểm và Quân Nhân
Chim không chỉ được đặt tên để vinh danh các nhà điểu học nổi tiếng, mà còn cho các nhà thám hiểm, binh lính và những người khác đã thu thập một loài lần đầu tiên. John Porter McCown (1815–1879) là một cựu Thiếu tướng trong Quân đội Liên minh miền Nam, người đã bắn một con chim kỳ lạ trên đồng cỏ gần nhà và sau đó được tưởng nhớ bằng cách đặt tên cho loài Longspur McCown. Trung úy Robert Stockton Williamson (1825–1882) đang khảo sát miền bắc California khi nhóm của ông phát hiện ra loài chim gõ kiến đầy màu sắc sau này được gọi là Gõ kiến Williamson. Một loài chim gõ kiến khác, Gõ kiến Lewis, được đặt tên để vinh danh nhà thám hiểm miền tây nổi tiếng Meriwether Lewis (1774–1809), người đầu tiên thu thập nó vào năm 1805 ở Montana. Không chịu thua kém, đối tác của ông, William Clark (1770–1838), đã được vinh danh với loài Óc chó Clark bởi Alexander Wilson nói trên.
2.5. Những Người Phụ Nữ Được Vinh Danh
Thật không may, phần lớn các loài chim mang tên người được đặt theo tên đàn ông, những người đã thực hiện hầu hết các hoạt động thám hiểm và điểu học (hãy chấp nhận điều đó) và mô tả vào thời điểm đó. Tuy nhiên, có một số ngoại lệ. Chim ruồi Anna được đặt tên cho Công chúa Anna D’Essling, Nữ công tước xứ Rivoli (1802–1887), người mà chồng có mẫu vật đầu tiên trong bộ sưu tập của mình. Chích Lucy được đặt tên theo Lucy Hunter Baird (1848–1913), con gái của nhà điểu học nổi tiếng Spencer Fullerton Baird (1823–1887), người có một vài loài chim ở Mỹ được đặt tên theo tên ông, bao gồm một loài sẻ và một loài choắt. Chickadee núi được đặt tên là Chickadee Bailey vào năm 1908 để vinh danh Florence Augusta Merriam Bailey (1863–1948), nhưng cái tên này không được chấp nhận.
Alt: Bức ảnh của Florence Augusta Merriam Bailey, một nhà điểu học và nhà văn tự nhiên người Mỹ.
Florence Augusta Merriam Bailey là một nhà điểu học ấn tượng với một sơ yếu lý lịch đáng kể. Cuốn sách Birds through an Opera Glass của bà được coi là cuốn sách hướng dẫn thực địa đầu tiên về chim, và bà là người phụ nữ đầu tiên trở thành thành viên của Liên minh các nhà điểu học Hoa Kỳ. Sau đó, bà trở thành người phụ nữ đầu tiên được bầu làm thành viên của liên minh và là người đầu tiên nhận được Huy chương Brewster danh giá. Bà cũng là một người phản đối việc sử dụng lông chim cho mũ nón, phong trào đã làm nảy sinh Hội Audubon.
3. Giải Pháp Để Tôn Vinh Nhiều Nhà Điểu Học Hơn
Có rất nhiều nhà điểu học nữ xứng đáng có một loài được đặt tên theo tên họ. Trên thực tế, có rất nhiều người—cả nam và nữ—xứng đáng có một loài được đặt tên theo tên họ nhưng không may mắn được sống vào đầu những năm 1800. Florence Augusta Merriam Bailey là một trong số đó. Và cả Phoebe Snetsinger. Và Roger Tory Peterson. Và Theodore Roosevelt. Tại sao sự bất tử của loài chim lại bị giới hạn như vậy?
CAUHOI2025.EDU.VN có một giải pháp. Có khá nhiều người có nhiều loài ở Mỹ được đặt tên theo tên họ. Alexander Wilson có năm loài. Baird có hai loài. John Cassin (1813–1869) có năm loài. John Kirk Townsend (1809–1851) có hai loài. John James Audubon (1785–1851) không chỉ được vinh danh với hai loài, một loài shearwater và một loài oriole, mà còn là tổ chức bảo vệ chim tốt nhất trên thế giới!
CAUHOI2025.EDU.VN xin đề xuất rằng cộng đồng những người yêu chim ở Mỹ nên bắt đầu xem xét việc thay đổi một số tên thông thường của các loài để vinh danh những người khác. Những người có nhiều loài mang tên người sẽ được giữ lại một loài, giải phóng những loài còn lại cho những người được vinh danh đương thời hơn.
4. Những Ý Định Tìm Kiếm Liên Quan Đến “Certain Birds Are”
- Tìm hiểu về các loài chim được đặt tên theo người: Người dùng muốn biết những loài chim nào được đặt tên theo tên người và lý do tại sao.
- Lịch sử của việc đặt tên loài chim: Người dùng quan tâm đến lịch sử và ý nghĩa của việc đặt tên loài chim theo tên người.
- Các nhà điểu học nổi tiếng: Người dùng muốn tìm hiểu về những nhà điểu học nổi tiếng và đóng góp của họ cho ngành khoa học này.
- Vai trò của phụ nữ trong ngành điểu học: Người dùng quan tâm đến vai trò và đóng góp của phụ nữ trong ngành điểu học, đặc biệt là những người được vinh danh bằng cách đặt tên loài chim theo tên họ.
- Đề xuất thay đổi tên loài chim: Người dùng muốn tìm hiểu về các đề xuất thay đổi tên loài chim để tôn vinh những người khác.
5. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Các Loài Chim Mang Tên Người
1. Tại sao một số loài chim được đặt tên theo tên người?
Một số loài chim được đặt tên theo tên người để vinh danh các nhà điểu học, nhà thám hiểm, binh lính hoặc những người có đóng góp quan trọng trong việc khám phá và mô tả các loài chim đó.
2. Ai là người có nhiều loài chim được đặt tên theo tên nhất?
Alexander Wilson là người có nhiều loài chim được đặt tên theo tên nhất, với năm loài.
3. Có những loài chim nào được đặt tên theo tên phụ nữ không?
Có, một số loài chim được đặt tên theo tên phụ nữ, chẳng hạn như Chim ruồi Anna (đặt theo Công chúa Anna D’Essling) và Chích Lucy (đặt theo Lucy Hunter Baird).
4. Tại sao việc đặt tên loài chim theo tên người lại trở nên ít phổ biến hơn?
Việc đặt tên loài chim theo tên người trở nên ít phổ biến hơn vì hầu hết các loài chim phổ biến đã được đặt tên từ lâu.
5. Có những đề xuất nào để tôn vinh nhiều nhà điểu học hơn?
Một đề xuất là thay đổi tên thông thường của một số loài chim để vinh danh những người khác, đặc biệt là những người có nhiều loài mang tên người.
6. Làm thế nào để tìm hiểu thêm về các loài chim được đặt tên theo tên người?
Bạn có thể tìm hiểu thêm về các loài chim được đặt tên theo tên người thông qua sách, bài viết trực tuyến và các nguồn tài liệu khác về điểu học.
7. Việc đặt tên loài chim theo tên người có ý nghĩa gì?
Việc đặt tên loài chim theo tên người là một cách để ghi nhận và tôn vinh những đóng góp của họ cho ngành khoa học và bảo tồn.
8. Ai có quyền quyết định tên của một loài chim mới được phát hiện?
Quyền quyết định tên của một loài chim mới được phát hiện thường thuộc về nhà khoa học hoặc nhóm nhà khoa học đã khám phá ra loài chim đó.
9. Có những quy tắc nào về việc đặt tên loài chim?
Có những quy tắc quốc tế về việc đặt tên loài chim, được quy định bởi Ủy ban Danh pháp Động vật Quốc tế (ICZN).
10. Tại sao tên khoa học (tên Latinh) của loài chim lại quan trọng?
Tên khoa học của loài chim rất quan trọng vì nó cung cấp một cách chính xác và duy nhất để xác định loài chim đó trên toàn thế giới, bất kể ngôn ngữ hoặc tên gọi thông thường khác nhau.
Bạn có thắc mắc nào khác về thế giới chim và tên gọi của chúng? Đừng ngần ngại truy cập CAUHOI2025.EDU.VN để khám phá thêm nhiều thông tin thú vị và bổ ích! Chúng tôi luôn sẵn sàng giải đáp mọi thắc mắc của bạn một cách nhanh chóng và tin cậy.
Địa chỉ: 30 P. Khâm Thiên, Thổ Quan, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam
Số điện thoại: +84 2435162967
Trang web: CauHoi2025.EDU.VN
