admin 2 ngày trướcPhân Tích “Bảo Kính Cảnh Giới” Bài 31: Vẻ Đẹp Tâm Hồn Nguyễn Trãi?
[CAUHOI2025.EDU.VN] khám phá vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi qua bài 31 “Bảo Kính Cảnh Giới” với phân tích chi tiết về sự lựa chọn, bức tranh thiên nhiên mùa thu và niềm trung hiếu. Bài viết cung cấp cái nhìn sâu sắc về tác phẩm và giá trị nghệ thuật. Tìm hiểu thêm để cảm nhận tinh thần cao đẹp của danh nhân văn hóa Việt Nam.
1. Mở Đầu: Dẫn Nhập Về Tác Giả, Tác Phẩm và Vấn Đề Nghị Luận
Nguyễn Trãi, không chỉ là một anh hùng dân tộc vĩ đại mà còn là một tác giả tài ba với nhiều áng văn chương bất hủ. Bằng ngòi bút sắc bén và tài hoa, ông đã để lại cho đời sau những tác phẩm tiêu biểu, đặc biệt là những bài thơ trong tập “Quốc âm thi tập”. Mỗi bài thơ trong tập thơ này đều thể hiện tài năng của Nguyễn Trãi trong việc xây dựng bức tranh cuộc sống, từ đó bày tỏ tâm trạng đối với thời thế. “Bảo kính cảnh giới” bài 31 là một minh chứng rõ nét cho điều này.
1.1 Nguyễn Trãi – Người Anh Hùng Vượt Thời Gian
Nguyễn Trãi là một người con ưu tú của dân tộc, cuộc đời ông gắn liền với những biến cố lịch sử trọng đại. Ông không chỉ là nhà chính trị, quân sự tài ba mà còn là một nhà văn, nhà thơ lớn. Tấm lòng yêu nước, thương dân của ông được thể hiện sâu sắc trong các tác phẩm văn chương, đặc biệt là “Quốc âm thi tập”.
1.2 “Quốc Âm Thi Tập” – Tiếng Lòng Yêu Nước
“Quốc âm thi tập” là tập thơ Nôm nổi tiếng của Nguyễn Trãi, gồm 254 bài, phản ánh vẻ đẹp tâm hồn của ông. Đó là một con người yêu nước, thương dân, yêu thiên nhiên và luôn trăn trở về vận mệnh của đất nước. Tập thơ thể hiện sự sáng tạo trong việc sử dụng ngôn ngữ dân tộc để biểu đạt những tình cảm, suy tư sâu sắc.
1.3 “Bảo Kính Cảnh Giới” Bài 31 – Tiếng Thơ Của Lòng Trung Hiếu
Bài thơ “Bảo kính cảnh giới” bài 31 nằm trong phần “Vô đề” của “Quốc âm thi tập”. Tác phẩm được sáng tác vào khoảng những năm 1438-1439, khi Nguyễn Trãi lui về ở ẩn tại Côn Sơn. Bài thơ thể hiện tấm lòng trung hiếu của ông đối với đất nước, dù đã rời xa chốn quan trường nhưng tâm hồn vẫn luôn đau đáu nỗi lo cho dân, cho nước.
2. Thân Bài: Phân Tích Chi Tiết Bài Thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” Bài 31
2.1 Luận Điểm 1: Khái Quát Về Nguyễn Trãi, “Quốc Âm Thi Tập” và Bài Thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” Bài 31
2.1.1 Nguyễn Trãi – Cuộc Đời và Sự Nghiệp
- Năm sinh – mất: 1380 – 1442.
- Hiệu: Ức Trai.
- Quê quán: Chi Ngại, Chí Linh, Hải Dương, lớn lên ở Thường Tín, Hà Tây (nay là Hà Nội).
- Gia đình: Có truyền thống yêu nước, văn hóa và văn học.
- Cuộc đời: Gặp nhiều biến cố, sống trong giai đoạn xã hội có nhiều biến động nhưng vẫn luôn thể hiện tâm thế cứng cỏi, cốt cách và khí tiết thanh cao.
2.1.2 “Quốc Âm Thi Tập” – Tập Thơ Nôm Giá Trị
- Số lượng: Gồm 254 bài thơ.
- Nội dung: Phản ánh vẻ đẹp tâm hồn Nguyễn Trãi – một con người yêu nước, thương dân, yêu thiên nhiên đất nước.
- Giá trị: Là một trong những tác phẩm văn học Nôm tiêu biểu, đánh dấu sự phát triển của văn học dân tộc.
2.1.3 “Bảo Kính Cảnh Giới” Bài 31 – Nỗi Lòng Của Người Chí Sĩ
- Xuất xứ: Bài 31/61 bài, thuộc phần “Vô đề”, mục “Bảo kính cảnh giới” trong “Quốc âm thi tập”.
- Hoàn cảnh sáng tác: Khoảng những năm 1438 – 1439 khi tác giả về ở ẩn tại Côn Sơn.
- Nội dung: Tấm lòng trung hiếu của Nguyễn Trãi đối với đất nước. Dù đã lui về ở ẩn, tránh xa danh vọng nhưng tâm hồn của ông vẫn luôn bao trùm bởi niềm đau, nỗi lo cho đất nước và chứa đầy tình cảm với nhân dân.
2.2 Luận Điểm 2: Phân Tích Chi Tiết Bài Thơ
2.2.1 Hai Câu Đề: Sự Lựa Chọn Của Nguyễn Trãi
-
“Dặm khách mỏi chân, mây núi xa,
Lòng quê một mạch, bóng chiều tà.”
- Dặm khách mỏi chân: Con đường làm quan đầy gian truân, khó khăn.
- Mây núi xa: Địa vị cao sang, quyền lực.
- Lòng quê một mạch: Tình yêu quê hương tha thiết, không đổi thay.
- Bóng chiều tà: Thời gian trôi qua, tuổi già ập đến.
==> Nguyễn Trãi cảm thấy mệt mỏi với con đường làm quan đầy rẫy những bon chen, tranh đấu. Ông quyết định từ bỏ danh lợi để trở về quê hương, sống một cuộc đời thanh thản, an nhàn.
2.2.2 Hai Câu Thực: Bức Tranh Thiên Nhiên Mùa Thu
-
“Hương cách gác vân, sầu lại đến,
Thuyền về bãi tuyết, nguyệt càng ưa.”
- Hương cách gác vân: Hương thơm của hoa cách xa gác tía (nơi làm việc của quan lại).
- Sầu lại đến: Nỗi buồn lại ùa về.
- Thuyền về bãi tuyết: Con thuyền trở về bãi cát trắng xóa.
- Nguyệt càng ưa: Càng yêu thích ánh trăng.
==> Nguyễn Trãi rời xa chốn quan trường, tìm về với thiên nhiên. Bức tranh thiên nhiên mùa thu hiện lên với vẻ đẹp thanh bình, tĩnh lặng, nhưng cũng gợi lên nỗi buồn man mác trong lòng nhà thơ.
2.2.3 Hai Câu Luận: Nỗi Lòng Trung Hiếu
-
“Ơn chúa ngửa nghiêng, lòng những tiếc,
Lỗi mình còn mắc, việc chưa nên.”
- Ơn chúa ngửa nghiêng: Ơn vua ban vẫn còn đó.
- Lòng những tiếc: Lòng vẫn còn tiếc nuối.
- Lỗi mình còn mắc: Lỗi lầm của bản thân vẫn còn.
- Việc chưa nên: Việc lớn chưa thành.
==> Dù đã rời xa chốn quan trường, Nguyễn Trãi vẫn luôn trăn trở về ơn vua, về những việc lớn chưa làm được cho đất nước. Ông tự trách mình còn nhiều thiếu sót, chưa đền đáp được công ơn của triều đình.
2.2.4 Hai Câu Kết: Niềm Trung Hiếu Vẹn Toàn
-
“Bui có một lòng trung với nước,
Trọn đời giữ vẹn tấm lòng son.”
- Bui có: Chỉ có.
- Một lòng trung với nước: Một lòng trung thành với đất nước.
- Trọn đời giữ vẹn tấm lòng son: Suốt đời giữ gìn tấm lòng son sắt.
==> Dù ở hoàn cảnh nào, Nguyễn Trãi vẫn luôn giữ trọn tấm lòng trung hiếu với đất nước. Đó là phẩm chất cao đẹp, là niềm tự hào của dân tộc Việt Nam.
2.3 Luận Điểm 3: Tổng Kết
- Nội dung: Bài thơ thể hiện tâm hồn thanh cao, cao đẹp của Nguyễn Trãi, không màng đến danh lợi và quyết định rời xa chốn quan trường, trở về quê tận hưởng cảnh đẹp của thiên nhiên yên bình. Song vẫn luôn trăn trở lo lắng cho đất nước và dân chúng.
- Nghệ thuật:
- Giọng điệu, hình ảnh, ngôn từ thơ giản dị, mộc mạc, giàu yếu tố biểu cảm.
- Sử dụng hình ảnh đối đặc sắc.
3. Kết Bài: Khẳng Định Giá Trị Tác Phẩm
3.1 Giá Trị Nội Dung và Nghệ Thuật
“Bảo kính cảnh giới” bài 31 là một tác phẩm tiêu biểu cho phong cách thơ của Nguyễn Trãi. Bài thơ không chỉ thể hiện tấm lòng trung hiếu của nhà thơ đối với đất nước mà còn vẽ nên một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, thanh bình. Với ngôn ngữ giản dị, mộc mạc và giàu sức biểu cảm, bài thơ đã đi sâu vào lòng người đọc, khơi gợi những cảm xúc sâu lắng về tình yêu quê hương, đất nước.
3.2 Giá Trị Nhân Văn Sâu Sắc
Bài thơ “Bảo kính cảnh giới” bài 31 có giá trị nhân văn sâu sắc. Tác phẩm thể hiện khát vọng về một cuộc sống thanh bình, hạnh phúc cho nhân dân. Đồng thời, bài thơ cũng là lời nhắc nhở về trách nhiệm của mỗi người đối với đất nước, với dân tộc.
Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Bài Thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” Bài 31
- Bài thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” bài 31 thuộc thể thơ gì?
- Bài thơ thuộc thể thơ thất ngôn xen lục ngôn (7 chữ xen kẽ 6 chữ).
- Hoàn cảnh sáng tác của bài thơ?
- Bài thơ được sáng tác khi Nguyễn Trãi lui về ở ẩn tại Côn Sơn vào khoảng những năm 1438-1439.
- Nội dung chính của bài thơ là gì?
- Bài thơ thể hiện tấm lòng trung hiếu của Nguyễn Trãi đối với đất nước và nỗi niềm trăn trở về vận mệnh dân tộc.
- Hình ảnh “gác vân” trong bài thơ có ý nghĩa gì?
- Hình ảnh “gác vân” tượng trưng cho chốn quan trường, nơi làm việc của các quan lại.
- Bài thơ sử dụng những biện pháp nghệ thuật nào?
- Bài thơ sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật như: đối, ẩn dụ, tả cảnh ngụ tình,…
- Giá trị nhân văn của bài thơ là gì?
- Bài thơ thể hiện khát vọng về một cuộc sống thanh bình, hạnh phúc cho nhân dân và nhắc nhở về trách nhiệm của mỗi người đối với đất nước.
- Tại sao Nguyễn Trãi lại quyết định về ở ẩn?
- Nguyễn Trãi về ở ẩn vì cảm thấy mệt mỏi với những bon chen, tranh đấu trong chốn quan trường và muốn tìm một cuộc sống thanh thản, an nhàn.
- Tình cảm chủ đạo trong bài thơ là gì?
- Tình cảm chủ đạo trong bài thơ là lòng yêu nước, thương dân và niềm trung hiếu với triều đình.
- Bài thơ có ý nghĩa như thế nào đối với độc giả ngày nay?
- Bài thơ giúp độc giả hiểu thêm về cuộc đời và sự nghiệp của Nguyễn Trãi, đồng thời khơi gợi tình yêu quê hương, đất nước và ý thức trách nhiệm đối với cộng đồng.
- Có thể tìm hiểu thêm về Nguyễn Trãi và “Quốc âm thi tập” ở đâu?
- Bạn có thể tìm đọc các tài liệu nghiên cứu về Nguyễn Trãi và “Quốc âm thi tập” tại các thư viện, trung tâm nghiên cứu văn học hoặc trên các trang web uy tín như CAUHOI2025.EDU.VN.
Bạn đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin chính xác và đáng tin cậy? Bạn cần lời giải đáp cho những câu hỏi hóc búa hoặc tư vấn sâu sắc về các vấn đề phức tạp? Đừng lo lắng, CAUHOI2025.EDU.VN sẵn sàng đồng hành cùng bạn! Hãy truy cập CauHoi2025.EDU.VN ngay hôm nay để khám phá kho tàng kiến thức phong phú và nhận được sự hỗ trợ tận tình từ đội ngũ chuyên gia của chúng tôi. Địa chỉ: 30 P. Khâm Thiên, Thổ Quan, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam. Số điện thoại: +84 2435162967.
