Tại Sao “Not Many People Find” Việc Làm Ổn Định Sau Khi Ra Tù?

[Meta Description] Tỷ lệ thất nghiệp cao ngất ngưởng ở những người từng bị giam giữ là một thực tế đáng buồn. CAUHOI2025.EDU.VN phân tích nguyên nhân sâu xa và đề xuất các giải pháp để tạo cơ hội việc làm công bằng hơn cho nhóm người dễ bị tổn thương này. Khám phá các rào cản, phân biệt đối xử, và tái hòa nhập cộng đồng.

1. Tỷ Lệ Thất Nghiệp Cao Ngất Ngưởng: “Not Many People Find” Được Việc Làm Ổn Định

Theo một báo cáo mới từ Cục Thống Kê Tư Pháp Hoa Kỳ (BJS), có tới 33% số người được thả từ các nhà tù liên bang vào năm 2010 không tìm được việc làm nào trong suốt bốn năm sau khi ra tù. Điều này có nghĩa là, tại bất kỳ thời điểm nào, không quá 40% nhóm này có việc làm. Ngay cả những người tìm được việc làm cũng phải vật lộn để duy trì nó. Trung bình, mỗi người trong số họ có 3.4 công việc trong suốt bốn năm, cho thấy sự thiếu ổn định và cơ hội thăng tiến.

Dữ liệu này cho thấy rằng việc tái hòa nhập không chỉ khó khăn trong những tháng đầu tiên sau khi ra tù, mà còn trở nên khó khăn hơn theo thời gian. Tỷ lệ thất nghiệp gia tăng này xảy ra đồng thời với một trong những thời điểm kinh tế tồi tệ nhất trong những năm gần đây – khi tỷ lệ thất nghiệp ở Hoa Kỳ đạt mức cao nhất khoảng 15% vào giữa năm 2020.

Điều quan trọng cần lưu ý là 60% tỷ lệ không có việc làm không phải là “tỷ lệ thất nghiệp” theo nghĩa chính xác. Thất nghiệp đề cập đến những người đang tích cực tìm kiếm việc làm. Tuy nhiên, dữ liệu từ BJS cho thấy rõ ràng rằng tỷ lệ việc làm trong số những người đã từng ở tù không được cải thiện.

2. Thất Nghiệp Cao Đã Có Trước Khi Bị Giam Giữ

Báo cáo của BJS cũng tiết lộ rằng tỷ lệ việc làm trong nhóm nghiên cứu đã giảm trong ba năm trước khi họ bị đưa vào nhà tù liên bang. Mặc dù tỷ lệ thất nghiệp chung của Hoa Kỳ vào khoảng thời gian này đạt đỉnh 10% vào năm 2009, nhưng 60% hoặc hơn số người từng bị giam giữ đã không có việc làm trước khi bị giam giữ.

2.1. Tại Sao Tình Trạng Thất Nghiệp Lại Phổ Biến Trước Khi Bị Giam Giữ?

Có một số yếu tố có thể giải thích cho tình trạng này. Một số người có thể bị giam giữ trong tù trước khi bị kết án, nhưng báo cáo không nói rõ có bao nhiêu người thuộc nhóm này. Tuy nhiên, những phát hiện này gợi ý về hai mối liên hệ đáng lo ngại khác giữa tình trạng việc làm và việc giam giữ:

• Mất việc làm có thể dẫn đến hành vi phạm tội.
• Những người bị giam giữ trước khi xét xử nhưng không bị kết tội cuối cùng vẫn có thể mất việc làm.

Dù bằng cách nào, những người từng bị giam giữ thường xuyên bị loại khỏi lực lượng lao động và bị từ chối cơ hội. Việc tham gia vào hệ thống pháp luật hình sự chỉ làm cho cơ hội tìm được việc làm của họ trở nên tồi tệ hơn, và những thiệt hại kinh tế này tích lũy theo thời gian, khiến cho các cộng đồng bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi tình trạng giam giữ hàng loạt trở nên tồi tệ hơn.

3. Tái Hòa Nhập Khó Khăn: “Not Many People Find” Việc Làm Ngay Sau Khi Ra Tù

Các điều kiện quản chế khắc nghiệt, thiếu các chương trình phúc lợi xã hội và thị trường việc làm khó khăn đang buộc những người từng bị giam giữ – vốn là một nhóm nhân khẩu học có thu nhập thấp và chủ yếu là thiểu số – vào những công việc ít được mong muốn nhất.

3.1. Những Doanh Nghiệp Lợi Dụng Tình Hình?

Các doanh nghiệp đã tìm ra cách để tận dụng sự tuyệt vọng của những ứng viên có tiền sử phạm tội và khai thác thực tế là những cá nhân này có ít khả năng thương lượng hơn để yêu cầu thay đổi các điều kiện làm việc, chẳng hạn như tiền lương, phúc lợi và bảo vệ tốt hơn. Điều này dẫn đến tiền lương tổng thể thấp hơn và điều kiện làm việc có hại hơn trong một số ngành.

3.2. Tìm Việc Làm Sau Khi Ra Tù Mất Bao Lâu?

Tỷ lệ việc làm chung trong bốn năm sau khi nhóm nghiên cứu được thả dao động từ 34.9% đến 37.9%. Nói cách khác, khoảng hai phần ba dân số không có việc làm tại bất kỳ thời điểm nào. Đối với những người tìm được việc làm sau khi ra tù, thu nhập của họ thấp hơn so với dân số nói chung. Trong vài tháng đầu tiên, những người từng bị giam giữ chỉ kiếm được 53% mức lương trung bình của người lao động Hoa Kỳ. Sau bốn năm tìm kiếm và có được việc làm không thường xuyên, nhóm nghiên cứu chỉ kiếm được ít hơn 84 xu cho mỗi đô la so với mức lương trung bình của Hoa Kỳ (vào năm 2014, khoảng $28,851 mỗi năm).

Thu nhập thấp nhất là đối với người Da đen và người Mỹ bản địa được thả từ nhà tù liên bang. Trên thực tế, sự khác biệt về chủng tộc và dân tộc trong thu nhập dường như tăng lên theo thời gian. Những phát hiện này có thể phản ánh một quá trình “tái nhập cảnh phân biệt chủng tộc” không may cho những người ra tù, nơi sự kỳ thị của bản thân việc giam giữ và sự khác biệt trong mạng lưới xã hội cho những người tìm việc khác nhau giữa các nhóm chủng tộc và dân tộc. Các nhà nghiên cứu về khái niệm này lưu ý rằng người da trắng ra tù thực sự có vẻ bất lợi hơn và ít có khả năng được tuyển dụng hơn “trên giấy tờ” do tỷ lệ sử dụng chất kích thích cao hơn và thời gian thụ án dài hơn, nhưng vẫn có được việc làm và thu nhập tốt hơn so với người Da đen và người gốc Tây Ban Nha ra tù.

Mặc dù việc làm có thể là một trong những tiêu chí quan trọng nhất để tái hòa nhập, nhưng những người từng bị giam giữ phải mất trung bình hơn sáu tháng để tìm được công việc đầu tiên sau khi ra tù. Do đó, nhiều người không duy trì được việc làm trong toàn bộ thời gian nghiên cứu bốn năm, và trung bình mỗi người trong nghiên cứu có 3.4 công việc trong khoảng thời gian đó.

Cuối cùng, mặc dù không rõ chính xác tại sao, những người thụ án dưới một năm trong nhà tù liên bang thực sự gặp khó khăn hơn trong việc tìm kiếm và duy trì việc làm sau khi ra tù, và dành nhiều thời gian hơn mà không có việc làm so với các nhóm khác.

4. Những Công Việc Khó Khăn: Tại Sao “Not Many People Find” Được Công Việc Tốt?

Thực tế là hầu hết những người được thả từ nhà tù đều có việc làm không ổn định, rời rạc có thể có nghĩa là những công việc họ đang làm rất khó giữ, ngay cả đối với một người lao động cực kỳ có động lực. Đây có thể là những công việc tạm thời, những công việc mà người lao động không được bảo vệ khỏi việc chấm dứt hợp đồng sai trái, hoặc những công việc nguy hiểm hoặc lương thấp không bền vững.

4.1. Những Ngành Nghề Thuê Nhiều Người Từng Bị Giam Giữ Nhất?

Theo báo cáo của BJS, các ngành công nghiệp lớn thuê những người từng bị giam giữ bao gồm dịch vụ quản lý chất thải, xây dựng và dịch vụ ăn uống. Một nghiên cứu năm 2021 do Cục Thống Kê Dân Số Hoa Kỳ công bố khẳng định phát hiện này. Nghiên cứu đã phân tích hàng ngàn người có tiền án trọng tội, theo dõi việc làm và thu nhập của họ trong những năm xung quanh cuộc Đại Suy Thoái (2006-2018), và nhận thấy rằng sự phục hồi trong xây dựng và các ngành dịch vụ khác nhau sau cuộc suy thoái có liên quan đến sự gia tăng về mức độ việc làm và thu nhập cho những cá nhân này. Tuy nhiên, những người trong nghiên cứu đó đã thấy mức độ việc làm của họ chững lại sau một vài năm, ngay cả ở những khu vực mà xây dựng và sản xuất phát triển mạnh.

4.2. Liệu Các Ngành Nghề Này Có Đảm Bảo Thu Nhập Ổn Định?

Đúng là các ngành công nghiệp như sản xuất và xây dựng có xu hướng thúc đẩy việc làm và giảm tỷ lệ tái phạm cho những người ra tù. Nhưng mặc dù những công việc này đã từng cho phép mọi người xây dựng sự giàu có và hỗ trợ gia đình, nhưng chúng không còn nhiều nữa, có nghĩa là chúng có khả năng không làm giảm nghèo đói trong số những người từng bị giam giữ. Thực tế là những người từng bị giam giữ không có được công việc ổn định, đáng tin cậy có thể liên quan đến các ngành công nghiệp mà họ thường được tuyển dụng nhất.

5. Mất Quyền Thương Lượng: “Not Many People Find” Được Việc Làm Tốt Vì Thiếu Sự Bảo Vệ

Xem xét kỹ hơn các công việc “kỹ năng thấp” mà những người từng bị giam giữ có xu hướng làm có thể giúp chúng ta hiểu rõ hơn về việc giam giữ và giám sát hàng loạt có thể gây tổn hại cho toàn bộ khu vực người lao động như thế nào. Trong xây dựng và sản xuất, số lượng thành viên công đoàn đã giảm đáng kể trong hai mươi năm qua. Trong cùng thời gian đó – giữa năm 2000 và năm 2019 – số lượng người được tha bổng đã tăng hơn 150,000 người và số lượng người có tiền án trọng tội đã tăng từ 13.2 triệu lên ước tính 24 triệu.

Mặc dù không thể rút ra mối quan hệ nhân quả giữa hai xu hướng này – do có nhiều yếu tố đang diễn ra – nhưng có khả năng nghiêm trọng về việc khai thác những người từng bị giam giữ. Ví dụ, The New York Times đã báo cáo rằng người New York có tiền sử phạm tội được đưa vào các công việc xây dựng không thuộc công đoàn với ít hoặc không có lợi ích. Những nhân viên từng bị giam giữ được đặt tại các công ty như vậy đã mô tả rằng họ “bất ngờ” trước mức lương thấp và nhiều người phải làm các công việc khác để bổ sung cho tiền lương từ công việc ban ngày của họ trong xây dựng.

Số lượng người có tiền án trọng tội ngày càng tăng – vốn là kết quả của, trong số những thứ khác, việc tuyên án quá khắc nghiệt – có thể làm giảm tiền lương và gây tổn hại cho điều kiện làm việc của tất cả người lao động trong một số ngành nhất định. Những người lao động từng bị giam giữ không đáng trách, đặc biệt là vì nhiều người có khả năng đã làm việc trong các ngành công nghiệp này trong phần lớn cuộc đời trưởng thành của họ. Nhà tù không làm gì để cải thiện trình độ chuyên môn của họ với tư cách là người lao động; trong khi đó, cuộc đấu tranh tái nhập cảnh khiến họ tuyệt vọng hơn cho các lời mời làm việc, như dữ liệu mới đã làm rõ.

6. Giải Pháp: Tạo Cơ Hội Việc Làm Công Bằng Hơn

Dữ liệu mới của BJS xác nhận rằng những người từng bị giam giữ vẫn phải chịu tỷ lệ không có việc làm cao ngất ngưởng (mặc dù có bằng chứng cho thấy hầu như tất cả đều muốn làm việc), và những người tìm được việc làm đang nhận được những công việc không ổn định. Những người từng bị giam giữ thường nghèo trước khi họ vào tù, và tình trạng không có việc làm trong quá trình tái nhập cảnh có thể đẩy họ vào tình trạng nghèo đói sâu sắc hơn và có tác động vĩnh viễn đến tích lũy của cải.

Những thống kê tàn khốc này có ý nghĩa đối với những người lao động không có hồ sơ tội phạm. Khi các ngành công nghiệp có thể sử dụng những người lao động dễ bị tổn thương để thay thế hoặc bổ sung cho những người lao động yêu cầu tiền lương và phúc lợi tốt, giá lao động sẽ giảm. Khi các yêu cầu giám sát nặng nề, các hạn chế cấp phép nghề nghiệp không cần thiết và việc thiếu các chương trình phúc lợi xã hội kết hợp để khiến những người từng bị giam giữ tuyệt vọng tìm kiếm việc làm, tất cả người lao động đều phải chịu đựng.

Thật vậy, trong tình trạng thiếu lao động mà chúng ta đã thấy vào năm 2021 và 2022, các nhà tuyển dụng đang chuyển sang những người hiện đang hoặc từng bị giam giữ như một giải pháp thuận tiện. (Và đáng buồn thay, nhận thức ngày càng tăng về các rào cản bất công đối với việc làm của những người từng bị giam giữ đã cho phép một số nhà tuyển dụng này coi hành động của họ là giác ngộ.) Những thay đổi này có thể biểu hiện ở tiền lương, phúc lợi và bảo vệ người lao động bị giảm trên toàn khu vực.

Những người ra tù cần được mở rộng khả năng tiếp cận các cơ hội việc làm để quá trình tái nhập cảnh thành công có thể bắt đầu ngay lập tức và mang lại sự ổn định, chứ không phải sự không chắc chắn. Các giải pháp chính sách như cải cách cấp phép nghề nghiệp và xóa bỏ hồ sơ tự động, cũng như “cấm hộp” trên tất cả các đơn xin việc ban đầu, là những bước đi đầu tiên đáng kính. Tốt hơn nữa là bao gồm những người có tiền án là một lớp được bảo vệ trong các đạo luật chống phân biệt đối xử trong việc làm. Các chương trình đào tạo trong tù cho các công việc trong xây dựng và các ngành công nghiệp tương tự cũng có thể thúc đẩy việc làm và tiền lương ở một số khu vực, theo một số nghiên cứu, nhưng nó không phải là một giải pháp phổ quát, cũng như không giải quyết các vấn đề cơ bản về trình độ học vấn thấp và tính bất động kinh tế.

Điều quan trọng là các nhà lập pháp hỗ trợ những người lao động có và không có hồ sơ tội phạm, những người đang làm việc cùng nhau để chấm dứt các hành vi bóc lột gây tổn hại cho tất cả họ. Nếu không san bằng sân chơi cho những người từng bị giam giữ, thì không chỉ tỷ lệ không có việc làm của họ vẫn ở mức cao, mà các nhà tuyển dụng tư lợi sẽ tiếp tục hưởng lợi từ một nhóm lao động có thể sử dụng một lần, với những tác động bất lợi đến mọi người.

Bạn đang gặp khó khăn trong việc tìm kiếm thông tin đáng tin cậy về các vấn đề xã hội và kinh tế tại Việt Nam? CAUHOI2025.EDU.VN cung cấp các bài viết chuyên sâu, được nghiên cứu kỹ lưỡng và trình bày dễ hiểu.

7. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

1. Tỷ lệ thất nghiệp của người từng bị giam giữ tại Việt Nam là bao nhiêu?

Hiện tại, không có số liệu thống kê chính thức và đầy đủ về tỷ lệ thất nghiệp của người từng bị giam giữ tại Việt Nam. Tuy nhiên, các nghiên cứu nhỏ lẻ và khảo sát cho thấy tỷ lệ này cao hơn đáng kể so với tỷ lệ thất nghiệp chung của cả nước.

2. Những rào cản chính đối với việc làm của người từng bị giam giữ là gì?

Các rào cản bao gồm: sự kỳ thị và phân biệt đối xử từ nhà tuyển dụng, thiếu kỹ năng và kinh nghiệm làm việc, khó khăn trong việc chứng minh lý lịch tư pháp, và các quy định pháp luật hạn chế.

3. Chính phủ Việt Nam có những chính sách hỗ trợ nào cho người từng bị giam giữ tìm việc làm?

Chính phủ có một số chính sách hỗ trợ như: đào tạo nghề, tư vấn việc làm, hỗ trợ vay vốn, và tạo điều kiện tiếp cận các chương trình xã hội. Tuy nhiên, hiệu quả của các chính sách này còn hạn chế.

4. Doanh nghiệp có thể làm gì để tạo cơ hội việc làm cho người từng bị giam giữ?

Doanh nghiệp có thể: xây dựng chính sách tuyển dụng công bằng, xóa bỏ sự kỳ thị, cung cấp đào tạo và cố vấn, tạo môi trường làm việc thân thiện, và hợp tác với các tổ chức xã hội để hỗ trợ người lao động.

5. Những ngành nghề nào phù hợp với người từng bị giam giữ?

Các ngành nghề như: xây dựng, nông nghiệp, dịch vụ, sản xuất thủ công, và công nghệ thông tin (nếu có kỹ năng phù hợp) có thể phù hợp với người từng bị giam giữ.

6. Làm thế nào để người từng bị giam giữ có thể vượt qua sự kỳ thị và phân biệt đối xử?

Người từng bị giam giữ cần: tự tin vào bản thân, chủ động tìm kiếm cơ hội, nâng cao kỹ năng, xây dựng mạng lưới quan hệ, và chứng minh sự thay đổi tích cực của mình.

7. Tổ chức nào ở Việt Nam hỗ trợ người từng bị giam giữ tìm việc làm?

Có một số tổ chức xã hội và phi chính phủ hỗ trợ người từng bị giam giữ tìm việc làm, ví dụ như các trung tâm dạy nghề, các tổ chức tư vấn pháp luật, và các nhóm thiện nguyện.

8. Làm thế nào để xã hội có thể thay đổi quan điểm về người từng bị giam giữ?

Cần có sự thay đổi trong nhận thức của xã hội thông qua: giáo dục, truyền thông, và các hoạt động cộng đồng. Cần nhấn mạnh vào khả năng phục hồi và đóng góp của người từng bị giam giữ.

9. Người dân có thể làm gì để giúp đỡ người từng bị giam giữ?

Người dân có thể: ủng hộ các chính sách hỗ trợ, tham gia các hoạt động cộng đồng, lan tỏa thông tin tích cực, và tạo cơ hội cho người từng bị giam giữ.

10. Tìm kiếm thông tin và hỗ trợ về việc làm cho người từng bị giam giữ ở đâu?

Bạn có thể tìm kiếm thông tin và hỗ trợ tại: các trung tâm dịch vụ việc làm, các tổ chức xã hội, các cơ quan chính phủ, và trên các trang web uy tín như CAUHOI2025.EDU.VN.

Bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về các vấn đề xã hội và kinh tế tại Việt Nam? Hãy truy cập CauHoi2025.EDU.VN ngay hôm nay để khám phá thêm nhiều bài viết hữu ích và đặt câu hỏi của bạn! Liên hệ với chúng tôi tại địa chỉ 30 P. Khâm Thiên, Thổ Quan, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam hoặc qua số điện thoại +84 2435162967.