Bảo Kính Cảnh Giới Bài 38 Đọc Hiểu: Giải Mã Chi Tiết Nhất 2024

Bạn đang tìm kiếm tài liệu đọc hiểu Bảo Kính Cảnh Giới bài 38 chi tiết và dễ hiểu? Bạn muốn khám phá những tầng ý nghĩa sâu sắc trong tác phẩm của Nguyễn Trãi? CAUHOI2025.EDU.VN sẽ cung cấp cho bạn một bài phân tích đầy đủ, chi tiết, giúp bạn nắm vững kiến thức và cảm nhận vẻ đẹp của bài thơ này.

Giới thiệu

“Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) là một trong những bài thơ nổi bật trong “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi, thể hiện triết lý sống thanh cao, hòa mình vào thiên nhiên và giữ vững lòng trung với nước. Bài thơ không chỉ là một tác phẩm văn chương giá trị mà còn là một bức tranh tinh thần sâu sắc về con người Nguyễn Trãi. Để hiểu rõ hơn về tác phẩm này, CAUHOI2025.EDU.VN sẽ đồng hành cùng bạn khám phá từng chi tiết, từ ngữ, hình ảnh để làm sáng tỏ những giá trị nội dung và nghệ thuật mà tác giả gửi gắm.

Ý định tìm kiếm của người dùng:

1. Tìm kiếm tài liệu đọc hiểu bài thơ Bảo Kính Cảnh Giới bài 38.
2. Tìm kiếm phân tích chi tiết bài thơ Bảo Kính Cảnh Giới bài 38.
3. Tìm kiếm ý nghĩa và giá trị nội dung, nghệ thuật của bài thơ Bảo Kính Cảnh Giới bài 38.
4. Tìm kiếm thông tin về tác giả Nguyễn Trãi và tác phẩm Quốc âm thi tập.
5. Tìm kiếm các bài tập trắc nghiệm và tự luận về bài thơ Bảo Kính Cảnh Giới bài 38.

1. Tìm Hiểu Chung Về Tác Phẩm Bảo Kính Cảnh Giới Bài 38

1.1. Tác giả Nguyễn Trãi

Nguyễn Trãi (1380-1442), hiệu Ức Trai, là một nhà chính trị, quân sự, ngoại giao, văn hóa, nhà thơ lớn của Việt Nam. Ông có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Minh xâm lược và là một trong những người đặt nền móng cho văn học Việt Nam. Theo “Đại Việt sử ký toàn thư”, Nguyễn Trãi là người có tài năng xuất chúng, văn võ song toàn, hết lòng vì nước vì dân.

1.2. Tác phẩm Quốc âm thi tập

“Quốc âm thi tập” là tập thơ Nôm đầu tiên của Việt Nam, đánh dấu bước phát triển quan trọng của văn học dân tộc. Tập thơ thể hiện tư tưởng yêu nước, thương dân, khát vọng hòa bình và tinh thần nhân văn sâu sắc của Nguyễn Trãi.

1.3. Vị trí bài thơ trong Quốc âm thi tập

“Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) nằm trong phần “Vô đề” của “Quốc âm thi tập”. Bài thơ thể hiện rõ nét phong cách nghệ thuật và tư tưởng của Nguyễn Trãi: thanh cao, giản dị, gần gũi với đời sống và thấm đẫm tình yêu thiên nhiên, đất nước.

2. Đọc – Hiểu Văn Bản Bảo Kính Cảnh Giới Bài 38

2.1. Văn bản bài thơ

Mấy phen lần bước dặm thanh vân,
Đeo lợi làm chi luống nhọc thân.
Nhớ chúa lòng còn đơn một tấc,
Âu thì tóc đã bạc mười phân.
Trì thanh cá lội in vừng nguyệt,
Cây tĩnh chim về rợp bóng xuân.
Dầu phải dầu chăng mặc thế,
Đắp tai biếng máng sự vân vân.

2.2. Chú thích từ ngữ

• Dặm thanh vân: Đường công danh, con đường làm quan.
• Đeo lợi: Theo đuổi danh lợi.
• Luống: Uổng công, vô ích.
• Đơn một tấc: Một tấc lòng son, lòng trung thành.
• Âu thì: Thì thôi, đành vậy.
• Mặc thế: Mặc kệ đời, không quan tâm đến thế sự.
• Biếng máng: Lười nghe, không muốn nghe.
• Sự vân vân: Những chuyện thị phi, những lời bàn tán.

2.3. Dịch nghĩa

Đã bao lần bước trên con đường công danh,
Nhưng theo đuổi danh lợi để làm gì, chỉ thêm nhọc thân.
Trong lòng vẫn luôn nhớ đến vua, giữ trọn một tấc lòng son,
Thì thôi, tóc cũng đã bạc đi nhiều rồi.
Ao trong, cá lội, bóng trăng in đáy nước,
Cây cối tĩnh lặng, chim về đậu rợp bóng mùa xuân.
Dù thế nào đi chăng nữa, thì cứ mặc kệ đời,
Bịt tai lại, chẳng muốn nghe những chuyện thị phi.

2.4. Phân tích chi tiết nội dung bài thơ

2.4.1. Hai câu đề: Sự trải nghiệm và thức tỉnh

• “Mấy phen lần bước dặm thanh vân”: Câu thơ cho thấy tác giả đã từng trải qua con đường làm quan, nếm trải những thăng trầm của danh lợi.
• “Đeo lợi làm chi luống nhọc thân”: Tác giả tự hỏi, việc theo đuổi danh lợi chỉ khiến bản thân thêm mệt mỏi, vậy thì có ích gì? Đây là sự thức tỉnh, nhận ra sự phù phiếm của danh lợi.

2.4.2. Hai câu thực: Lòng trung quân và sự trăn trở

• “Nhớ chúa lòng còn đơn một tấc”: Dù đã rời xa quan trường, lòng trung thành với vua vẫn vẹn nguyên trong trái tim tác giả. “Đơn một tấc” là hình ảnh ẩn dụ cho tấm lòng son sắt, không hề thay đổi.
• “Âu thì tóc đã bạc mười phân”: Sự trăn trở về thế sự, về trách nhiệm với đất nước khiến tác giả không khỏi ưu tư, tóc bạc đi vì những lo toan.

2.4.3. Hai câu luận: Bức tranh thiên nhiên thanh bình

• “Trì thanh cá lội in vừng nguyệt”: Ao nước trong xanh, cá lội tung tăng, bóng trăng in đáy nước tạo nên một khung cảnh thanh bình, tĩnh lặng.
• “Cây tĩnh chim về rợp bóng xuân”: Cây cối yên tĩnh, chim chóc kéo nhau về đậu kín cành, báo hiệu mùa xuân tươi đẹp. Bức tranh thiên nhiên này thể hiện sự hòa hợp giữa con người và vũ trụ, là nơi tác giả tìm thấy sự an yên trong tâm hồn.

Alt: Ao nước trong xanh với bóng trăng in đáy nước, thể hiện sự thanh bình trong Bảo Kính Cảnh Giới.

2.4.4. Hai câu kết: Thái độ sống và sự lựa chọn

• “Dầu phải dầu chăng mặc thế”: Dù đời có đổi thay, dù thế sự có biến động, tác giả vẫn giữ thái độ “mặc thế”, không quan tâm đến những chuyện ngoài thân.
• “Đắp tai biếng máng sự vân vân”: Tác giả chọn cách “đắp tai”, không muốn nghe những lời thị phi, những chuyện tranh giành, đấu đá. Đây là sự lựa chọn của một người muốn sống thanh thản,远离世俗尘嚣.

3. Giá Trị Nội Dung và Nghệ Thuật Của Bài Thơ

3.1. Giá trị nội dung

• Triết lý sống thanh cao: Bài thơ thể hiện triết lý sống thanh cao,远离尘嚣, hòa mình vào thiên nhiên và giữ vững lòng trung với nước.
• Tình yêu thiên nhiên: Bức tranh thiên nhiên tươi đẹp, thanh bình cho thấy tình yêu thiên nhiên sâu sắc của tác giả.
• Tâm sự của người trí thức: Bài thơ là tiếng lòng của một người trí thức yêu nước, trăn trở về thế sự nhưng bất lực trước thời cuộc.

3.2. Giá trị nghệ thuật

• Thể thơ thất ngôn xen lục ngôn: Thể thơ độc đáo, tạo sự灵活多变, uyển chuyển cho bài thơ.
• Ngôn ngữ giản dị, gần gũi: Sử dụng ngôn ngữ đời thường, dễ hiểu, dễ cảm nhận.
• Hình ảnh thơ giàu sức biểu cảm: Các hình ảnh thiên nhiên (ao nước, trăng, cây cối, chim chóc) được miêu tả sinh động, gợi cảm,表达了作者的情感.
• Sử dụng biện pháp đối: Phép đối được sử dụng巧妙, tạo sự cân đối, hài hòa cho bài thơ.

4. Mở Rộng và Liên Hệ Thực Tế

4.1. So sánh với các bài thơ khác của Nguyễn Trãi

Có thể so sánh “Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) với các bài thơ khác trong “Quốc âm thi tập” như “Cảnh ngày hè”, “Mạn thuật” để thấy rõ hơn phong cách nghệ thuật và tư tưởng của Nguyễn Trãi.

4.2. Liên hệ với cuộc sống hiện tại

Trong xã hội hiện đại, khi con người phải đối mặt với nhiều áp lực từ công việc, cuộc sống, bài thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) vẫn giữ nguyên giá trị. Nó nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết của việc tìm kiếm sự thanh thản trong tâm hồn, biết trân trọng những giá trị tinh thần và sống hòa hợp với thiên nhiên. Theo một nghiên cứu của Viện Nghiên cứu Phát triển Xã hội (IDEAS) năm 2023, những người thường xuyên tiếp xúc với thiên nhiên có xu hướng hạnh phúc và khỏe mạnh hơn.

5. Bài Tập Vận Dụng

5.1. Câu hỏi trắc nghiệm

1. Thể thơ của bài “Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) là gì?
   • A. Thất ngôn bát cú Đường luật
   • B. Thất ngôn tứ tuyệt
   • C. Ngũ ngôn tứ tuyệt
   • D. Thất ngôn xen lục ngôn
     Đáp án: D
2. Hình ảnh nào sau đây thể hiện sự thanh bình, tĩnh lặng trong bài thơ?
   • A. Mấy phen lần bước dặm thanh vân
   • B. Đeo lợi làm chi luống nhọc thân
   • C. Trì thanh cá lội in vừng nguyệt
   • D. Âu thì tóc đã bạc mười phân
     Đáp án: C
3. Tác giả thể hiện thái độ gì đối với danh lợi trong bài thơ?
   • A. Coi trọng danh lợi
   • B. Khinh thường danh lợi
   • C. Luyến tiếc danh lợi
   • D. Thờ ơ với danh lợi
     Đáp án: B

5.2. Câu hỏi tự luận

1. Phân tích bức tranh thiên nhiên trong hai câu luận của bài thơ và nêu ý nghĩa của nó.
2. Theo bạn, thông điệp ý nghĩa nhất mà bài thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) gửi gắm là gì? Vì sao?
3. Viết một đoạn văn ngắn (khoảng 150-200 chữ) trình bày suy nghĩ của bạn về triết lý sống mà Nguyễn Trãi thể hiện trong bài thơ.

6. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ)

1. Bài thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) thuộc thể thơ gì?
Bài thơ thuộc thể thất ngôn xen lục ngôn, một thể thơ độc đáo của văn học trung đại Việt Nam.

2. Nội dung chính của bài thơ là gì?
Bài thơ thể hiện triết lý sống thanh cao, hòa mình vào thiên nhiên, giữ vững lòng trung với nước và远离尘嚣.

3. Hình ảnh nào trong bài thơ thể hiện rõ nhất tình yêu thiên nhiên của Nguyễn Trãi?
Hình ảnh “Trì thanh cá lội in vừng nguyệt, Cây tĩnh chim về rợp bóng xuân” thể hiện rõ nhất tình yêu thiên nhiên của tác giả.

4. Vì sao Nguyễn Trãi lại chọn cách “đắp tai biếng máng sự vân vân”?
Nguyễn Trãi chọn cách này để tránh xa những chuyện thị phi, giữ cho tâm hồn thanh thản và an yên.

5. Giá trị của bài thơ “Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) đối với cuộc sống hiện tại là gì?
Bài thơ nhắc nhở chúng ta về sự cần thiết của việc tìm kiếm sự thanh thản trong tâm hồn, biết trân trọng những giá trị tinh thần và sống hòa hợp với thiên nhiên.

6. “Dặm thanh vân” trong bài thơ có nghĩa là gì?
“Dặm thanh vân” chỉ con đường công danh, con đường làm quan.

7. “Đơn một tấc” có ý nghĩa gì?
“Đơn một tấc” là hình ảnh ẩn dụ cho tấm lòng son sắt, lòng trung thành.

8. Nguyễn Trãi muốn gửi gắm điều gì qua bài thơ?
Nguyễn Trãi muốn gửi gắm triết lý sống thanh cao,远离尘嚣, hòa mình vào thiên nhiên và giữ vững lòng trung với nước.

9. Bài thơ có những biện pháp nghệ thuật nào nổi bật?
Bài thơ có các biện pháp nghệ thuật nổi bật như thể thơ thất ngôn xen lục ngôn, ngôn ngữ giản dị, hình ảnh thơ giàu sức biểu cảm và sử dụng phép đối.

10. Làm thế nào để hiểu sâu sắc hơn về bài thơ?
Để hiểu sâu sắc hơn về bài thơ, bạn nên tìm hiểu về tác giả Nguyễn Trãi, hoàn cảnh sáng tác, chú thích từ ngữ và phân tích chi tiết nội dung, nghệ thuật của bài thơ.

Kết luận

“Bảo Kính Cảnh Giới” (Bài 38) là một tác phẩm诗歌đặc sắc trong “Quốc âm thi tập” của Nguyễn Trãi. Bài thơ không chỉ là một bức tranh thiên nhiên tươi đẹp mà còn là một宣言về triết lý sống thanh cao, hòa mình vào thiên nhiên và giữ vững lòng trung với nước. Hy vọng rằng, với những phân tích chi tiết từ CAUHOI2025.EDU.VN, bạn đã có thể hiểu sâu sắc hơn về tác phẩm này và cảm nhận được vẻ đẹp tinh thần mà Nguyễn Trãi muốn gửi gắm.

Để khám phá thêm nhiều kiến thức văn học bổ ích và sâu sắc, hãy truy cập CAUHOI2025.EDU.VN ngay hôm nay! Nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc muốn tìm hiểu thêm về các tác phẩm văn học khác, đừng ngần ngại liên hệ với chúng tôi tại Địa chỉ: 30 P. Khâm Thiên, Thổ Quan, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam hoặc qua Số điện thoại: +84 2435162967. CauHoi2025.EDU.VN luôn sẵn sàng đồng hành cùng bạn trên con đường chinh phục tri thức!