Cuộc Khởi Nghĩa Nào Sau Đây Không Thuộc Phong Trào Cần Vương?

Bạn đang tìm hiểu về phong trào Cần Vương và các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong lịch sử Việt Nam? Bài viết này của CAUHOI2025.EDU.VN sẽ giúp bạn xác định rõ cuộc khởi nghĩa nào không thuộc phong trào Cần Vương, đồng thời cung cấp thông tin chi tiết về bối cảnh lịch sử, các nhân vật lãnh đạo và ý nghĩa của phong trào này.

1. Câu Trả Lời Ngắn Gọn: Khởi Nghĩa Nào Không Thuộc Phong Trào Cần Vương?

Trong số các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu cuối thế kỷ XIX, khởi nghĩa Yên Bái là cuộc khởi nghĩa không thuộc phong trào Cần Vương. Phong trào Cần Vương, với mục tiêu ban đầu là phò vua cứu nước, diễn ra từ năm 1885 đến 1896. Khởi nghĩa Yên Bái nổ ra muộn hơn nhiều, vào năm 1930, với mục tiêu và lực lượng tham gia khác biệt.

2. Phong Trào Cần Vương: Bối Cảnh Lịch Sử và Mục Tiêu

2.1. Bối cảnh ra đời

Phong trào Cần Vương bùng nổ trong bối cảnh thực dân Pháp đẩy mạnh xâm lược Việt Nam. Theo đó, triều đình Huế suy yếu, nhu nhược đã ký kết các hiệp ước bất lợi, làm mất chủ quyền quốc gia. Tôn Thất Thuyết, một vị quan yêu nước, đã cùng vua Hàm Nghi phát động cuộc phản công tại kinh thành Huế vào đêm mùng 4 rạng sáng ngày 5 tháng 7 năm 1885.

2.2. Chiếu Cần Vương

Cuộc phản công thất bại, Tôn Thất Thuyết đưa vua Hàm Nghi rời khỏi kinh thành, đến Tân Sở (Quảng Trị). Tại đây, ngày 13 tháng 7 năm 1885, vua Hàm Nghi hạ chiếu Cần Vương, kêu gọi văn thân, sĩ phu và nhân dân cả nước đứng lên chống Pháp, bảo vệ Tổ quốc. Chiếu Cần Vương đã thổi bùng ngọn lửa yêu nước, tạo thành một phong trào vũ trang rộng lớn kéo dài hơn một thập kỷ.

2.3. Mục tiêu của phong trào

Mục tiêu chính của phong trào Cần Vương là:

• Đánh đuổi thực dân Pháp, giành lại độc lập dân tộc.
• Khôi phục lại chế độ phong kiến nhà Nguyễn.
• Bảo vệ vua và triều đình.

3. Các Cuộc Khởi Nghĩa Tiêu Biểu Trong Phong Trào Cần Vương

Phong trào Cần Vương lan rộng khắp cả nước, với sự tham gia của đông đảo tầng lớp nhân dân, đặc biệt là nông dân và các văn thân, sĩ phu yêu nước. Nhiều cuộc khởi nghĩa lớn đã nổ ra, thể hiện tinh thần chiến đấu kiên cường của dân tộc.

3.1. Khởi nghĩa Bãi Sậy (1883-1892)

Do Đinh Gia Quế và Nguyễn Thiện Thuật lãnh đạo, hoạt động chủ yếu ở vùng đồng bằng Bắc Bộ. Nghĩa quân dựa vào địa hình hiểm trở của các bãi sậy để xây dựng căn cứ, tổ chức đánh du kích, gây cho Pháp nhiều khó khăn.

3.2. Khởi nghĩa Ba Đình (1886-1887)

Diễn ra tại ba làng Mậu Thịnh, Thượng Thọ, Mỹ Khê (Thanh Hóa), do Phạm Bành và Đinh Công Tráng chỉ huy. Nghĩa quân xây dựng hệ thống công sự vững chắc, kiên cường chống trả các cuộc tấn công của Pháp.

3.3. Khởi nghĩa Hương Khê (1885-1896)

Là cuộc khởi nghĩa tiêu biểu nhất trong phong trào Cần Vương, do Phan Đình Phùng và Cao Thắng lãnh đạo. Địa bàn hoạt động chính ở vùng núi Hương Khê (Hà Tĩnh). Nghĩa quân xây dựng căn cứ vững chắc, tổ chức sản xuất vũ khí, chiến đấu dũng cảm trong suốt 11 năm.

4. Vì Sao Khởi Nghĩa Yên Bái Không Thuộc Phong Trào Cần Vương?

Để hiểu rõ vì sao khởi nghĩa Yên Bái không thuộc phong trào Cần Vương, chúng ta cần xem xét các yếu tố sau:

4.1. Thời gian

Phong trào Cần Vương diễn ra từ năm 1885 đến 1896. Trong khi đó, khởi nghĩa Yên Bái nổ ra vào ngày 9 tháng 2 năm 1930, tức là sau khi phong trào Cần Vương đã kết thúc hơn 30 năm.

4.2. Mục tiêu

Phong trào Cần Vương chủ trương khôi phục chế độ phong kiến, phò vua cứu nước. Khởi nghĩa Yên Bái, do Việt Nam Quốc Dân Đảng lãnh đạo, lại có mục tiêu lật đổ chế độ thực dân Pháp, xây dựng một nước Việt Nam dân chủ cộng hòa.

4.3. Lực lượng lãnh đạo và tham gia

Phong trào Cần Vương do các văn thân, sĩ phu yêu nước lãnh đạo, lực lượng tham gia chủ yếu là nông dân. Khởi nghĩa Yên Bái do các nhà cách mạng theo khuynh hướng dân chủ tư sản lãnh đạo, lực lượng tham gia bao gồm binh lính người Việt trong quân đội Pháp, học sinh, sinh viên và một bộ phận công chức.

4.4. Khuynh hướng chính trị

Phong trào Cần Vương mang đậm ý thức hệ phong kiến. Khởi nghĩa Yên Bái thể hiện khuynh hướng dân chủ tư sản, chịu ảnh hưởng của các tư tưởng cách mạng từ phương Tây.

5. So Sánh Phong Trào Cần Vương và Khởi Nghĩa Yên Bái

Để làm rõ sự khác biệt giữa phong trào Cần Vương và khởi nghĩa Yên Bái, chúng ta có thể so sánh hai phong trào này theo bảng sau:

6. Ý Nghĩa Lịch Sử Của Phong Trào Cần Vương

Mặc dù thất bại, phong trào Cần Vương có ý nghĩa lịch sử to lớn:

• Thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh kiên cường của dân tộc Việt Nam chống thực dân Pháp xâm lược.
• Khẳng định truyền thống bất khuất, không chịu khuất phục trước ngoại bang của nhân dân ta.
• Góp phần làm chậm quá trình bình định Việt Nam của thực dân Pháp.
• Để lại nhiều bài học kinh nghiệm quý báu cho các phong trào yêu nước sau này.

7. Các Nguyên Nhân Dẫn Đến Thất Bại Của Phong Trào Cần Vương

Phong trào Cần Vương thất bại do nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan:

• Thực dân Pháp mạnh hơn về quân sự: Pháp có ưu thế vượt trội về vũ khí, kỹ thuật và kinh nghiệm chiến đấu.
• Triều đình Huế đầu hàng: Sự đầu hàng của triều đình Huế đã gây khó khăn lớn cho phong trào Cần Vương.
• Phong trào thiếu sự thống nhất: Các cuộc khởi nghĩa nổ ra lẻ tẻ, thiếu sự liên kết và chỉ đạo thống nhất.
• Đường lối đấu tranh chưa phù hợp: Phong trào Cần Vương chủ trương khôi phục chế độ phong kiến, không đáp ứng được yêu cầu của thời đại.
• Thiếu sự ủng hộ của quần chúng nhân dân: Một bộ phận nhân dân còn thờ ơ, thậm chí ủng hộ Pháp.

8. Những Bài Học Kinh Nghiệm Từ Phong Trào Cần Vương

Từ thất bại của phong trào Cần Vương, chúng ta có thể rút ra những bài học kinh nghiệm quý báu:

• Cần có một đường lối đấu tranh đúng đắn, phù hợp với yêu cầu của thời đại.
• Cần xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, phát huy sức mạnh của cả dân tộc.
• Cần có sự lãnh đạo thống nhất, tập trung.
• Cần phải kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị, ngoại giao.

9. Tìm Hiểu Thêm Về Lịch Sử Việt Nam Tại CAUHOI2025.EDU.VN

Bạn muốn tìm hiểu sâu hơn về phong trào Cần Vương và các sự kiện lịch sử quan trọng khác của Việt Nam? Hãy truy cập CAUHOI2025.EDU.VN ngay hôm nay! Chúng tôi cung cấp nguồn thông tin chính xác, đáng tin cậy và dễ hiểu, giúp bạn nắm vững kiến thức lịch sử một cách hiệu quả.

CAUHOI2025.EDU.VN tự hào là website cung cấp thông tin và giải đáp thắc mắc hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết mang đến cho bạn những câu trả lời chính xác, đầy đủ và dễ hiểu nhất.

Địa chỉ: 30 P. Khâm Thiên, Thổ Quan, Đống Đa, Hà Nội, Việt Nam
Số điện thoại: +84 2435162967
Trang web: CAUHOI2025.EDU.VN

10. Câu Hỏi Thường Gặp (FAQ) Về Phong Trào Cần Vương

1. Phong trào Cần Vương là gì?

Phong trào Cần Vương là phong trào yêu nước chống Pháp của nhân dân Việt Nam, bùng nổ sau khi vua Hàm Nghi hạ chiếu Cần Vương kêu gọi toàn dân đứng lên giúp vua cứu nước.

2. Chiếu Cần Vương do ai ban hành?

Chiếu Cần Vương do vua Hàm Nghi ban hành.

3. Mục tiêu của phong trào Cần Vương là gì?

Mục tiêu của phong trào Cần Vương là đánh đuổi thực dân Pháp, giành lại độc lập dân tộc và khôi phục chế độ phong kiến nhà Nguyễn.

4. Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào Cần Vương là gì?

Các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu trong phong trào Cần Vương bao gồm khởi nghĩa Bãi Sậy, khởi nghĩa Ba Đình và khởi nghĩa Hương Khê.

5. Vì sao khởi nghĩa Yên Bái không thuộc phong trào Cần Vương?

Khởi nghĩa Yên Bái không thuộc phong trào Cần Vương vì thời gian diễn ra, mục tiêu, lực lượng lãnh đạo và khuynh hướng chính trị khác biệt.

6. Phong trào Cần Vương thất bại do những nguyên nhân nào?

Phong trào Cần Vương thất bại do thực dân Pháp mạnh hơn về quân sự, triều đình Huế đầu hàng, phong trào thiếu sự thống nhất và đường lối đấu tranh chưa phù hợp.

7. Ý nghĩa lịch sử của phong trào Cần Vương là gì?

Phong trào Cần Vương thể hiện tinh thần yêu nước, ý chí đấu tranh kiên cường của dân tộc Việt Nam, khẳng định truyền thống bất khuất và góp phần làm chậm quá trình bình định Việt Nam của thực dân Pháp.

8. Bài học kinh nghiệm từ phong trào Cần Vương là gì?

Bài học kinh nghiệm từ phong trào Cần Vương là cần có một đường lối đấu tranh đúng đắn, xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân, có sự lãnh đạo thống nhất và kết hợp đấu tranh quân sự với đấu tranh chính trị, ngoại giao.

9. Ai là người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hương Khê?

Phan Đình Phùng và Cao Thắng là những người lãnh đạo cuộc khởi nghĩa Hương Khê.

10. Khởi nghĩa Bãi Sậy diễn ra ở đâu?

Khởi nghĩa Bãi Sậy diễn ra chủ yếu ở vùng đồng bằng Bắc Bộ.

Bạn vẫn còn thắc mắc? Đừng ngần ngại truy cập CauHoi2025.EDU.VN để được giải đáp và tìm hiểu thêm nhiều thông tin hữu ích khác!